Mitropolija

Cetinjska arhiepiskopija ili Cetinjska mitropolija (takođe Crnogorska mitropolija) je bila pravoslavna crkvena organizacija sa sjedištem na Cetinju.

Cetinjska arhiepiskopija je bila jedna od episkopija u Kraljevini Crnoj Gori. Pored nje, postojala je još Zahumsko-raška eparhija, a nakon balkanskih ratova i Pećka mitropolija.

Arhiepiskopija Cetinjska je obuhvaćala zemljopisni teritorij na desnoj strani rijeke Zete, uključujući i Podgoricu. Na čelu Cetinjske arhiepiskopije se nalazio cetinjski arhiepiskop, koji je bio ujedno poglavar Pravoslavne crkve u Crnoj Gori sa naslovom mitropolita crnogorskog, brdskog i primorskog.

Cetinjski manastir posvećen je rođenju Bogorodice. Sazidao ga je 1484 Ivan Crnojević i tada je postao sjedište zetske episkopije. Poslije 1493 vladike ove episkopije zvali su se »crnogorski i primorski«. Manastir je srušen do temelja 1692. od strane Turaka, a obnovio ga je Vladika Danilo, na mestu nedaleko od prvobitne lokacije. Tom prilikom u novi manastir je ugrađeno kamenje iz starog, a preneta je i ploča sa grbom Crnojevića i posvetom Ivana Crnojevića. Prije 1714 manastir je bio spaljen, a obnovio ga je oko 1743 crnogorski mitropolit Sava Ivanović Njegoš. Više puta je dograđivan, a sadašnji izgled datira iz 1927. godine. U manastiru se nalazi crkva Rođenja Bogorodice u kojoj se nalaze mošti Svetog Petra Cetinjskog.

U manastiru se čuvaju:

ruka Svetog Jovana Krstitelja
mošti Svetog Petra Cetinjskog (Petra I Petrovića Njegoša)
čestica Časnog Krsta Gospodnjeg
epitrahelj Svetog Save (Rastka Nemanjića) iz XIII vijeka, osnivača Srpske pravoslavne crkve
kruna srpskog kralja Stefana Dečanskog iz dinastije Nemanjića iz XIV vijeka, koja je bila istovjetno i kruna crnogorskog kralja Nikole I Petrovića kojom je krunisan 1910. godine
štap prvog crnogorskog vladara Ivana I Crnojevića iz XV vijeka
raznorazni stari crkveni barjaci (među njima i sumnjive autentičnosti Boška Jugovića)